«Βεβαίως και ψήφισα τον Παυλόπουλο. Ήρθε εδώ στο σπίτι μου και με συνάντησε, μου μίλησε, μια χαρά όλα. Τον Πατρίκιο δεν τον ψήφισα, ούτε που καταδέχτηκε να ΄ρθει να με δει».

Γνωστός ακαδημαϊκός, κολακευμένος από το γεγονός, που ολόκληρος πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας τον επισκέφθηκε για να τον ενημερώσει για την υποψηφιότητά του – κοινώς να ζητήσει την ψήφο του – θεώρησε υποχρέωσή του να ανταποκριθεί στην ευγένεια του ανδρός. Όσο για τον Τίτο Πατρίκιο ας πρόσεχε.

Έπρεπε κι εκείνος να πάρει τους δρόμους, παρά τα χρόνια που βαραίνουν τους ώμους του, για να συναντήσει ένα προς έναν τους αθάνατους για να τους δείξει(!) το έργο του και να εξασφαλίσει την αποδοχή τους. Διότι αν δεν τηρήσεις την εθυμοτυπία  στην Ακαδημία Αθηνών το κατ΄ εξοχήν ίδρυμα-προστάτης των τύπων, των αρχών και φυσικά της συντήρησης είναι καταφανής σνομπισμός. Έτσι αντιλαμβάνονται το θέμα οι αθάνατοι και αναλόγως πράττουν. Εκτός λοιπόν Πατρίκιος, μέσα ο Παυλόπουλος.

Στην πραγματική ζωή βέβαια, αθάνατοι δεν είναι οπωσδήποτε όσοι περνούν το κατώφλι της Ακαδημίας. Κάθε άλλο. Αθάνατος δεν έγινε ποτέ ο Νίκος Καζαντζάκης, καθώς  η συμπαιγνία εναντίον του υπήρξε τρομερή και όσον αφορά την υποψηφιότητα για Νόμπελ, ούτε ο Κωστής Παλαμάς, ο Κ.Π. Καβάφης, ο Άγγελος Σικελιανός , ο Γιάννης Ρίτσος, ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Γιώργος Σεφέρης.

Ο Τίτος Πατρίκιος με την Κική Δημουλά
Ο Τίτος Πατρίκιος με την Κική Δημουλά

Όχι για τους ίδιους πάντα λόγους ο καθένας τους, αν και σίγουρα συγκροτούν στο σύνολό τους εκ των υστέρων ένα άλλο «σώμα», αληθινών αθανάτων στη συνείδηση του ελληνικού λαού. Έχει σπουδαία παρέα λοιπόν ήδη, ο Τίτος Πατρίκιος κι ένα ακόμη εύσημο: Ότι κάποιοι θυμήθηκαν, πως στα νιάτα του ήταν στην Εθνική Αντίσταση και μετά στον ΕΛΑΣ, ξεχνώντας φυσικά την καταδίκη του σε θάνατο από τους Γερμανούς και ως «ευχαριστώ» στη συνέχεια, την τριετή «θητεία» του στα ξερονήσια. Όπως φυσικά και το γεγονός, ότι ο ίδιος είχε το θάρρος να κάνει την αυτοκριτική και την κριτική του και να σταθεί απέναντι στην αριστερά.

Ένας κακός συγχρονισμός

Τα τελευταία γεγονότα στο ευαγές ίδρυμα της Ακαδημίας Αθηνών απέδειξαν για μια ακόμη φορά πως τα μέλη της δεν μπορούν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, αποκαλύπτοντας επιπλέον, παρά τη θέλησή τους φυσικά, τις ίντριγκες  μεταξύ των διαφόρων ομάδων, το παρασκήνιο σε υποθέσεις όπως η προκήρυξη και η πλήρωση εδρών, τις λυκοφιλίες, τους υπολογισμούς, τις σκοπιμότητες. Ανθρώπινα; Ναι.

Αρκεί να μην έρχεται στη δημοσιότητα η Ακαδημία μόνον εξ αιτίας αυτών, γεγονός που φανερώνει το μέγεθος και την εξάπλωση της νόσου στο Ανώτατο Πνευματικό Ίδρυμα της χώρας.

Δύο διαφορετικές περιπτώσεις ήταν αυτές του Προκόπη Παυλόπουλου και του Τίτου Πατρίκιου, σχέση μεταξύ τους δεν υπήρχε, όμως ο συγχρονισμός τους ήταν αναμενόμενο να προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις.

Προκόπης Παυλόπουλος
Προκόπης Παυλόπουλος

Το κοινό αίσθημα εξανέστη, πράγμα που δεν συμβαίνει εύκολα για τέτοια ζητήματα κι αν η εκδήλωση αρνητικών αντιδράσεων και η διατύπωση καυστικών σχολίων για την εκλογή του πρώην Προέδρου στην έδρα του Δημοσίου Δικαίου μπορεί να θεωρηθεί έως και υπερβολική, τα επιχειρήματα των… αντιφρονούντων δεν είναι καθόλου αμελητέα.

Οι αντιδράσεις για τον Παυλόπουλο

Ζήτημα πρώτον, σχετική έδρα δεν υπήρχε στην Ακαδημία Αθηνών, παρά δημιουργήθηκε μόλις τον περασμένο Μάρτιο. Κάτι όχι ασυνήθιστο πάντως για την Ακαδημία, καθώς έχει επαναληφθεί και σε άλλες περιπτώσεις, όταν επιθυμεί διακαώς να εντάξει κάποιον στους κόλπους της. Αντίθετα ασυνήθιστη είναι η ταχύτητα διεκπεραίωσης του θέματος, καθώς υπάρχουν πολλές έδρες οι οποίες παραμένουν κενές επί χρόνια! Για παράδειγμα η έδρα Γλωσσολογίας, στην οποία μόλις εξελέγη ο ομότιμος καθηγητής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χριστόφορος Χαραλαμπάκης ήταν κενή από το 1941! (Φαντάζεται κανείς μια Ακαδημία χωρίς Γλωσσολογία;).

Ζήτημα δεύτερον, ο υποψήφιος ήταν μόνον ένας! Εδώ οι πληροφορίες λένε, πως η οργάνωση υπέρ του Παυλόπουλου ήταν τέτοια, που οποιοσδήποτε άλλος πιθανός ενδιαφερόμενος γνώριζε εκ προοιμίου την ατυχή έκβαση μιας υποψηφιότητάς του.

Ζήτημα τρίτον (και με πολύ ζουμί) το αιτιολογικό της εκλογής, που ανέφερε μεταξύ άλλων ως πλεονέκτημα την πολιτική σταδιοδρομία του ανδρός, ενώ υποτίθεται ότι η Ακαδημία είναι υπεράνω πολιτικής. Το σπουδαιότερο όμως είναι, ότι έτσι προκάλεσε την μνήμη και την μήνι των πολιτών, που θυμήθηκαν τα πεπραγμένα του νέου ακαδημαϊκού, όταν ήταν υπουργός Εσωτερικών το 2008, που κάηκε η Αθήνα από τις ταραχές, λόγω της δολοφονίας του Γρηγορόπουλου, επίσης  τις πολλές χιλιάδες προσλήψεων στο δημόσιο σε εποχές ακραίας λιτότητας, κάτι εθνικιστικές εξάρσεις αλλά και τη σύμπλευσή του ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας πλέον, με τους αντιμνημονιακούς. Και τελευταίο αλλά όχι έλασσον, που είχε την τύχη να δει όλη η Ελλάδα, ήταν η στάση του σ΄εκείνο το επεισόδιο στην τηλεόραση όταν ο Ηλίας Κασιδιάρης επιτέθηκε στην Λιάνα Κανέλη και τη Ρένα Δούρου. Ακίνητος, αμέτοχος και κρατώντας την αναπνοή του ο Προκόπης Παυλόπουλος συρρικνωνόταν στην καρέκλα του, προφανώς για να μη βρεθεί στην ακτίνα δράσης του τραμπούκου, κι ας βιαιοπραγούσε εκείνος εναντίον των δύο κυριών.

Εκδήλωση στην Ακαδημία Αθηνών
Εκδήλωση στην Ακαδημία Αθηνών

Ποιος είναι ο χαμένος

Στους μυστηριώδεις δαιδάλους των υπογείων συμφωνιών αλλά και κυρίως διαγκωνισμών της Ακαδημίας χάθηκε και η υποψηφιότητα του Τίτου Πατρίκιου, όπως και των επίσης άξιων ποιητών Νάσου Βαγενά και Μιχάλη Γκανά. Δυόμισι χρόνια χηρεύει η έδρα της ποίησης, μετά την απώλεια της Κικής Δημουλά – μία ακόμη αναίτια καθυστέρηση, αποτέλεσμα της δυστοκίας της Ακαδημίας –  και κανείς δεν ξέρει, πόσο θα μείνει ακόμη κενή.

Η αποτυχία εκλογής ενός εκ των τριών υποψηφίων είναι ένας κόλαφος για την Ακαδημία και παρ΄ότι οι λεπτομέρειες αυτής της εξέλιξης δεν είναι γνωστές, ξεκάθαρη από την άλλη είναι, η σφοδρή αντιπαλότητα μεταξύ των διαφορετικών ομάδων, που δρουν εντός της.

Εγελάσθη δυστυχώς ο Τίτος Πατρίκιος από σοβαρούς ανθρώπους, μέλη της Ακαδημίας, που τον προέτρεψαν να βάλει υποψηφιότητα, πιστεύοντας ακράδαντα στην αξία της προσωπικότητας και του έργου του αλλά χωρίς να μετρήσουν σωστά τη δύναμη των «αντιπάλων»… Μία επιστολή στον Τύπο, δέκα εξ αυτών, που είχαν προτείνει στην Ολομέλεια την υποψηφιότητα Πατρίκιου μιλάει για «ενστάσεις αλλότριες προς την ουσία αυτής της σημαντικής για την Ακαδημία εκλογής», ενστάσεις που απεργάσθηκαν τελικά «ένα άγονο αποτέλεσμα».

Το κτίριο της Ακαδημίας Αθηνών, έργο του Θεόφιλου Χάνσεν
Το κτίριο της Ακαδημίας Αθηνών, έργο του Θεόφιλου Χάνσεν

Οι ακαδημαϊκοί Θανάσης Βαλτινός, Νικηφόρος Διαμαντούρος, Γιώργος Κόλλιας, Μανόλης Κορρές, Αλέκος Λεβίδης, Θόδωρος Παπαγγελής, Βασίλης Ράπανος, Αντώνης Ρεγκάκος, Μιχάλης Σταθόπουλος, Μιλτιάδης Χατζόπουλος αισθάνθηκαν την ανάγκη να «επαναβεβαιώσουν» όπως είπαν, τη θέση και την ψήφο τους υπέρ του Τίτου Πατρίκιου αλλά πια το λάθος έχει γίνει

Όπως ειπώθηκε κάποιες αντιρρήσεις είχαν να κάνουν με την ηλικία του ποιητή, που βαδίζει στα 94 χρόνια του, ξεχνώντας ότι μία τιμητική διάκριση δεν έχει να κάνει με το χρόνο αλλά με το έργο. Βέβαιο όμως είναι, ότι δεν έχει χάσει ο Τίτος Πατρίκιος ούτε στο ελάχιστο. Η Ακαδημία είναι εκείνη που για μια ακόμη φορά βλέπει (αν βλέπει) το κύρος της να υφίσταται πλήγμα και το έργο αμφισβητείται ως αναξιόπιστο. Σε δύο χρόνια θα κλείσει έναν αιώνα ζωής. Κι αν δεν επιχειρήσει εγκαίρως κάποιες αλλαγές, το πιο πιθανό είναι να θεωρείται στο μέλλον ως διακοσμητική και περιττή.

Διαβάστε επίσης:

Μια Αφροδίτη του Τιτσιάνο, κρυμμένη εδώ και δύο αιώνες, σε δημοπρασία

Η ζωή σε μια γλάστρα με λουλούδια – Η «άλλη» αρχιτεκτονική