Στα τέλη Οκτωβρίου αναμένεται να ανακοινωθεί η short list των κοινοπραξιών που θα περάσουν στη δεύτερη φάση και θα διεκδικήσουν το πρώτο έργο του Εθνικού  Διαστημικού Προγράμματος Μικρών Δορυφόρων συνολικού προϋπολογισμού 200,3 εκατ. ευρώ, το οποίο ήδη έχει προκηρύξει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (European Space Agency – ESΑ).

Πληροφορίες αναφέρουν, ότι τέσσερις ευρωπαϊκές εταιρείες αναμένεται να εμφανιστούν στη short list και είναι 2 ιταλικές οι SITAEL, και η Thales Alenia, η γαλλική Airbus και η ελληνική OHB Hellas, θυγατρική του γερμανικού ομίλου OHB, σε κοινοπραξίες στις οποίες θα συμμετέχουν και ελληνικές εταιρείες, από το χώρο της τεχνολογίας και των ειδικών ελαφρών υλικών.

 Το πρώτο έργο προβλέπει την κατασκευή έως και 12νανο δορυφόρων με στόχο την ωρίμανση της τεχνολογίας στο εγχώριο οικοσύστημα ώστε να μεγιστοποιηθεί το κέρδος για την ελληνική διαστημική βιομηχανία και να περιοριστεί το ρίσκο. Οι δορυφόροι και οι διαστημικές τεχνολογίες και εφαρμογές που θα αναπτυχθούν στο σύνολο του έργου, θα υποστηρίζουν το κρίσιμο έργο της παρακολούθησης του περιβάλλοντος και της ασφάλειας. Οι διαγωνιστικές διαδικασίες θα διεκπεραιωθούν από την ESA και προσεχώς  αναμένεται να ακολουθήσουν και οι διαγωνιστικές διαδικασίες για το σύνολο του προγράμματος.

Το διαστημικό μέρος του έργου, που θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό για την ελληνική διαστημική βιομηχανία, περιλαμβάνει την ανάπτυξη, κατασκευή, εκτόξευση και θέση σε επιχειρησιακή λειτουργία συστοιχίας μικροδορυφόρων.

Οι μικροί δορυφόροι θα ενσωματώνουν ειδικό τεχνολογικό εξοπλισμό ολοκληρωμένων υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση αναγκών που αφορούν στην ασφαλή συνδεσιμότητα π.χ. τηλεπικοινωνίες, κβαντική κρυπτογράφηση, για την εξυπηρέτηση σκοπών Εθνικής Ασφάλειας καθώς και ειδικό εξοπλισμό ολοκληρωμένων τεχνολογικών υπηρεσιών για υπηρεσίες πολλαπλής χρήσης π.χ. γεωεπισκόπηση για την εξυπηρέτηση αναγκών που αφορούν στη ναυτιλία, στην τοπογραφία, στην επιτήρηση συνόρων, στην πολιτική προστασία, στην προστασία περιβάλλοντος και άλλους τομείς της εθνικής ασφάλειας.

Ο επίγειος τομέας του έργου αφορά στην απαραίτητη υποδομή, που περιλαμβάνει την χρησιμοποίηση υφιστάμενων ήδη επιχειρησιακών ή προς αναβάθμιση εθνικών υποδομών (π.χ. τα τηλεσκόπια Χελμού, του Σχίνακα και του Χολομώντα, το Κλειστό Δορυφορικό Δίκτυο – GreeCom).

Η χρηματοδότηση του Εθνικού Διαστημικού Προγράμματος Μικρών Δορυφόρων, με αρμόδιο το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης.

New Space Era

Tο Διάστημα βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης με τις νέες δυνατότητες που προσφέρει κυρίως στις ασφαλείς τηλεπικοινωνίες 5ης και 6ης γενιάς (5&6G). Γι αυτό και οι μικροδορυφόροι περιλήφθηκαν στα έργα της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 και αποτελούν κρίσιμο πυλώνα του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας. Το έργο αποτελείται από τον επίγειο και τον διαστημικό τομέα, τα υποέργα των οποίων θα κατασκευαστούν με ελληνική συμμετοχή, σε ποσοστό τουλάχιστον 60% και 35% αντίστοιχα. Τα ποσοστά αυτά αποτελούν πρωτοφανή σε ύψος και ποιότητα αντισταθμιστικά οφέλη για τη χώρα.

Το έργο αποτελεί σημαντικό βήμα στην υλοποίηση της στρατηγικής της χώρας για την αξιοποίηση των διαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών και την ενσωμάτωσή τους στην εθνική οικονομία.

Περιλαμβάνει την ανάπτυξη συστοιχίας μικροδορυφόρων που θα εξυπηρετούν εφαρμογές τηλεπικοινωνιών και γεωεπισκόπησης για χρήση σε τομείς, όπως οι κυβερνητικές δορυφορικές υπηρεσίες, η χαρτογραφία, η ναυτιλία, η γεωργία ακριβείας, η τοπογραφία και η πολεοδομία καθώς και άλλους τομείς της οικονομίας. Το έργο των μικροδορυφόρων σχεδιάζεται να χρησιμοποιήσει τις υποδομές Fiber in the sky – EuroQCI, με σκοπό την ολοκληρωμένη παροχή ασφαλών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Επιπροσθέτως, το έργο των μικροδορυφόρων θα υποστηρίζει εφαρμογές και υπηρεσίες για την έρευνα και διάσωση, την επιτήρηση των συνόρων, την εθνική ασφάλεια, την πολιτική προστασία και την προστασία του περιβάλλοντος. Η κατασκευή του συστήματος των μικροδορυφόρων (διαστημικό και επίγειο τμήμα) αναμένεται να αυξήσει τις ικανότητες της ελληνικής βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας.

Σύμφωνα με μελέτη του ΟΟΣΑ, κάθε ευρώ που επενδύεται στον τομέα του Διαστήματος φέρνει κοινωνικοοικονομικά οφέλη περίπου 6 ευρώ. Ειδικότερα στον χώρο των τηλεπικοινωνιών, για κάθε ευρώ η αναλογία κόστους/ οφέλους είναι περίπου 1/20!

Ταυτόχρονα, ενισχύεται ο διεθνής στρατηγικός ρόλος της χώρας, μέσω των νέων δυνατοτήτων στρατηγικής συνεργασίας με τους εταίρους μας, ενώ ήδη συνεργαζόμαστε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διαλειτουργικότητα του ελληνικού σμήνους μικροδορυφόρων με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό, που αυτή την περίοδο σχεδιάζεται. Η διαλειτουργικότητα του εθνικού σμήνους με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό ενεργοποιεί περαιτέρω δυνατότητες χρηματοδότησης και ανάπτυξης του ελληνικού διαστημικού οικοσυστήματος από ευρωπαϊκούς και ιδιωτικούς πόρους. Στόχος είναι η ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης, διατηρώντας και ενισχύοντας παράλληλα τις εθνικές ικανότητες και αυτονομία.

Εγγύηση για την επιτυχή υλοποίηση του φιλόδοξου σχεδιασμού της χώρας αποτελεί ο κεντρικός ρόλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), ο οποίος με την τεχνογνωσία του δημιούργησε κρίσιμες διαστημικές υποδομές στην Ευρώπη και στον κόσμο, όπως το Galileo (σύστημα πλοήγησης – «European GPS»), ο Copernicus (σύστημα γεωεπισκόπησης) κ.ά., προάγοντας επιστημονικούς και εμπορικούς σκοπούς.