Αριστουργήματα αξίας 1 δισ. δολαρίων του συνιδρυτή της Microsoft σε δημοπρασία

Όταν έφυγε από τη ζωή το 2018 ήταν ο 27ος πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου. Και όχι μόνον αυτό. Ιδιοφυής, πρωτοπόρος των σύγχρονων τεχνολογιών, επιχειρηματίας, ευεργέτης και φιλάνθρωπος, μέγας συλλέκτης, έχοντας στην κατοχή του αριστουργήματα, που καλύπτουν 500 χρόνια της ιστορίας της τέχνης.

Ήταν ο Πολ Άλεν φυσικά, ο δισεκατομμυριούχος συνιδρυτής της Microsoft μαζί με τον Μπιλ Γκέιτς, με τον οποίο συνδέθηκαν με το ίδιο όραμα από τα εφηβικά τους χρόνια.

Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, η αδελφή του Τζόντι Άλεν, που είναι εκτελεστής της περιουσίας του παραχωρεί 150 έργα αυτής της μυθικής συλλογής σε δημοπρασία, που θα γίνει από τους Christie’s τον Νοέμβριο στη Νέα Υόρκη. Όσο για την πρόβλεψη των πωλήσεων κόβει την ανάσα: Περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο δολάρια μπορεί να είναι τα έσοδα. Και όπως ήθελε ο ίδιος ο συλλέκτης όλα θα διατεθούν για φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Μποτιτσέλι, Γκογκέν, Ρενουάρ, Μονέ, Σεζάν, Γιαν Μπρίγκελ, Κλιμτ, αλλά και νεότεροι, όπως η Τζόρτζια Ο΄Κηφ, ο Ρόι Λιχτενστάιν, ο Ντέιβιντ Χόκνεϊ περιλαμβάνονται στα έργα που πρόκειται να δημοπρατηθούν.

«Για τον Πολ, η τέχνη ήταν και αναλυτική και συναισθηματική», όπως δήλωσε η Τζόντι Άλεν δίνοντας μια ιδέα για τη σχέση του αδερφού της με την τέχνη. «Πίστευε ότι η τέχνη εκφράζει μια μοναδική άποψη της πραγματικότητας – συνδυάζοντας την εσωτερική κατάσταση και το εσωτερικό μάτι του καλλιτέχνη – με τρόπο, που μπορεί να μας εμπνεύσει όλους».

Ο Πολ Άλεν με τον Μπιλ Γκέιτς όταν δημιουργούσαν την Microsoft

Θεματοφύλακας της τέχνης

Παθιασμένος συλλέκτης, παρά το πλήθος των ενδιαφερόντων του είχε αρχίσει να ενδιαφέρεται για την τέχνη, ήδη από νέος, ύστερα από μία επίσκεψή του στην Γκαλερί Tate του Λονδίνου. Εκεί είχε την «πιο εντυπωσιακή» εμπειρία του από την τέχνη, όπως την είχε χαρακτηρίσει ο ίδιος, βλέποντας έργα του Μονέ και του Τέρνερ, που τον άφησαν «έκπληκτο». Έτσι γεννήθηκε η αγάπη του για την καλλιτεχνική δημιουργία, που εξελίχθηκε σε συλλεκτικό ενθουσιασμό. Αλλά όχι μόνο για να κρατά κλεισμένα τα έργα στο σπίτι του ώστε να τα βλέπει εκείνος αλλά και για να τα «μοιράζεται».

Πράγματι ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, κομμάτια της συλλογής του παρουσιάζονταν, μέσω συχνά ανώνυμων δανείων σε εκθέσεις μουσείων όλου του κόσμου. «Πρέπει να το κάνεις γιατί απλώς αγαπάς αυτά τα έργα», όπως είχε πει ο ίδιος σε μια συνέντευξή του με αφορμή μία έκθεση τοπίων από τη συλλογή του, το 2006. «Είσαι μόνον ένας προσωρινός θεματοφύλακάς τους».

Αγόραζε έργα ιδιωτικά, από τους ίδιους τους καλλιτέχνες αλλά παράλληλα θεωρούνταν ατρόμητος πλειοδότης και στις δημοπρασίες. Το Bloomberg ανέφερε ότι κέρδισε τον πίνακα του Κλοντ Μονέ, τον «Μύλο» του 1891 σε δημοπρασία του οίκου Christie’s το 2016 για 81,4 εκατομμύρια δολάρια μετά από έναν πόλεμο προσφορών 14 λεπτών! Πουλούσε όμως επίσης αν και περιστασιακά, όπως όταν αποχωρίσθηκε τον πίνακα του Γκέρχαρντ Ρίχτερ, που απεικονίζει ένα αεροπλάνο για 25,6 εκατομμύρια δολάρια, ποσό υπερδιπλάσιο από αυτό που είχε πληρώσει περίπου δέκα χρόνια νωρίτερα.

Τα έργα της δημοπρασίας

Από τα έργα που αναμένεται να δημοπρατηθούν ένα τοπίο του Πολ Σεζάν «Το βουνό Σεντ – Βικτουάρ» (1888–90) έχει μια αδημοσίευτη εκτίμηση, που ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια δολάρια. Σύμφωνα με την Artnet Price Database, το ίδιο έργο πουλήθηκε σε δημοπρασία το 2001 για 38,5 εκατομμύρια δολάρια. (Να σημειωθεί ότι το ρεκόρ δημοπρασίας του καλλιτέχνη ανέρχεται επί του παρόντος στα 60,5 εκατομμύρια δολάρια, τιμή που σημειώθηκε το 1999).

Ένα ακόμη έργο είναι το «Μικρή, λάθος αρχή» (1960) του Τζάσπερ Τζονς, το οποίο έχει μία αδημοσίευτη εκτίμηση 50 εκατομμυρίων δολαρίων. Σημαντικά έργα του Τζονς σπάνια βγαίνουν σε δημοπρασία ενώ το δημόσιο ρεκόρ του καλλιτέχνη, που σημειώθηκε το 2014 είναι 36 εκατομμύρια δολάρια για έναν πίνακα του 1983 με μία σημαία. Ιδιωτικά εξάλλου έργο του 1958 του Τζονς πουλήθηκε έως και 110 εκατομμύρια δολάρια το 2010.

Άλλα αξιοσημείωτα έργα που αναμένεται να δημοπρατηθούν είναι ένας πίνακας του Κλοντ Μονέ που απεικονίζει τον καθεδρικό ναό της Ρουέν. Κι εδώ να επισημανθεί ότι μία άλλη εκδοχή του ίδιου πίνακα κατέχει το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στο Παγκράτι. Παρουσιάζεται μάλιστα στην μόνιμη έκθεσή του. Στη δημοπρασία περιλαμβάνεται επίσης το έργο του Γκογκέν «Μητρότητα» (ΙΙ) του 1899 με μία σκηνή από την Ταϊτή, όπως και το έργο του Ζορζ Σερά «Τα μοντέλα» (1888) που θεωρείται το ως το πιο σημαντικό έργο του καλλιτέχνη, που βρίσκεται σε ιδιωτική συλλογή.

Ο μοναχικός φιλάνθρωπος

Ο Πολ ΄Αλεν, που είχε γεννηθεί το 1953 και δεν είχε παντρευτεί ποτέ, ούτε απέκτησε παιδιά θεωρούνταν ένας μοναχικός άνθρωπος. Παρ΄όλα αυτά η δραστηριοποίησή του σε πλήθος αντικειμένων, αφού ασχολήθηκε επίσης με τον κινηματογράφο, την τηλεόραση, τη μουσική ως συνθέτης και παραγωγός, πέρα από όλα τα΄άλλα, τον έφερναν συχνά στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας. Είχε προσπαθήσει να μετατρέψει το Σιάτλ σε κέντρο τέχνης του Βορειοδυτικού Ειρηνικού ενώ η εταιρεία του Vulcan ίδρυσε μουσεία για τη συλλογή του από vintage υπολογιστές και στρατιωτικά αντικείμενα, καθώς και έναν κινηματογράφο που στέγαζε τη συλλογή αναμνηστικών του από το σινεμά. (Αρκετά πάντως από αυτά τα ιδρύματα έκλεισαν μετά τον θάνατό του). Πρωτοστάτησε επίσης στην ίδρυση του Seattle Art Fair, το οποίο επέστρεψε αυτό το καλοκαίρι μετά από μια σύντομη παύση.

Με την αδερφή του Τζόντι είχαν ιδρύσει το ίδρυμα Paul G. Allen για να διαχειρίζεται ένα μέρος των φιλανθρωπικών συνεισφορών του και μέσω αυτού έχουν δοθεί 494 εκατομμύρια δολάρια σε πάνω από 1.500 μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Πάνω από 2,6 δισεκατομμύρια εξάλλου διέθεσε ο ίδιος για την πρόοδο της επιστήμης, της τεχνολογίας, της εκπαίδευσης, της διατήρησης της άγριας ζωής, των τεχνών και των κοινωνικών υπηρεσιών. Επίσης, το 2003 ίδρυσε το Ινστιτούτο Άλεν για την Επιστήμη του Εγκεφάλου, δωρίζοντάς του συνολικά 500 εκατομμύρια δολάρια.

Οι αποδέκτες των εσόδων της δημοπρασίας του Νοεμβρίου ωστόσο δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, πρόκειται για ένα γεγονός πρώτου μεγέθους συνδυάζοντας την ποιότητα των έργων με την φιλανθρωπική προσφορά. Όπως θεωρείται μάλιστα αναμένεται να αναδειχθεί η ακριβότερη πώληση έργων ενός συλλέκτη σε δημοπρασία, ξεπερνώντας τις συλλογές blue-chip της οικογένειας Ροκφέλερ, που συγκέντρωσαν 835 εκατομμύρια δολάρια το 2018, και τη συλλογή Μακλόου, η οποία έφτασε τα 922 εκατομμύρια δολάρια σε όλες τις πωλήσεις το 2021 και το 2022.

Διαβάστε επίσης

Πωλητήριο στο υπερπολυτελές γιοτ του συνιδρυτή της Microsoft – Το ποσό «μαμούθ» που απαιτείται για την αγορά του