«Ο Ιταλός πρόεδρος Ματαρέλα απέρριψε την παραίτηση του πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι, αλλά η πολιτική αβεβαιότητα στην Ιταλία αυξήθηκε απότομα μετά την ψήφο εμπιστοσύνης στη Γερουσία χθες για το δημοσιονομικό πακέτο στήριξης των νοικοκυριών (ύψους 26 δις. ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ)», εξηγεί η ομάδα του οικονομολόγου Felix Huefner της ελβετικής τράπεζας UBS.

«Αν και το διάταγμα έλαβε πλειοψηφία, το Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S) αρνήθηκε να λάβει μέρος στην ψηφοφορία. Ως συνέπεια της αποτυχημένης υποστήριξης του M5S προς την κυβέρνησή του, ο πρωθυπουργός Ντράγκι πρότεινε την παραίτησή του στον πρόεδρο Ματαρέλα.

Ωστόσο, ο Πρόεδρος αρνήθηκε να δεχθεί την παραίτησή του και κάλεσε τον Ντράγκι να παρουσιαστεί στο κοινοβούλιο και να αξιολογήσει την κατάσταση, γεγονός που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε νέα πρόταση εμπιστοσύνης», επισημαίνει η UBS.

Σενάρια για τη συνέχεια

«Ως εκ τούτου, η πολιτική αβεβαιότητα στην Ιταλία επανεμφανίστηκε πολύ νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν: οι επόμενες προγραμματισμένες βουλευτικές εκλογές επρόκειτο να διεξαχθούν το πρώτο εξάμηνο του 2023 (πέντε χρόνια μετά τις προηγούμενες εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν στις 4 Μαρτίου 2018, και το αργότερο 70 ημέρες μετά την ημερομηνία αυτή).

Σε περίπτωση που ο πρωθυπουργός Ντράγκι αποτύχει να λάβει την πλήρη υποστήριξη της κυβέρνησης εθνικής ενότητας, ο πρόεδρος Ματαρέλα θα αποδεχθεί τελικά την παραίτησή του», εξηγεί η ελβετική τράπεζα.

Οι επιλογές θα περιλάμβαναν ο Ματαρέλα: (1) να διορίσει νέο πρωθυπουργό που θα εξασφαλίσει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο για να ηγηθεί μιας κυβέρνησης μέχρι τις εκλογές του 2023, ή (2) διάλυση του κοινοβουλίου με νέες εκλογές που θα ακολουθήσουν εντός 70 ημερών.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν προβάδισμα του εθνικού συντηρητικου κόμματος Fratelli d’Italia στις επόμενες εκλογές και υποδηλώνουν μια πιθανή κεντροδεξιά πλειοψηφία. Η Ιταλία δεν έχει διεξάγει ποτέ εκλογές το φθινόπωρο, όταν ο σχεδιασμός του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος πρέπει να προετοιμαστεί και να εγκριθεί.

Η πολιτική αβεβαιότητα οδηγεί σε διάφορα ανοιχτά ερωτήματα

«Ενώ δεν είναι σαφές προς ποια κατεύθυνση θα εξελιχθεί η πολιτική κατάσταση, η αυξημένη αβεβαιότητα και το ενδεχόμενο πρόωρης αλλαγής κυβέρνησης ανοίγει μια σειρά από ερωτήματα», εξηγεί η τράπεζα.

Πρώτον, θα συνεχίσει η Ιταλία να επιτυγχάνει τα ορόσημα που είναι απαραίτητα για τη λήψη κονδυλίων από το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ (για το δεύτερο εξάμηνο του 2022 αυτό ανέρχεται σε περίπου 20 δισ. ευρώ).

Δεύτερον, η αβεβαιότητα σχετικά με την εθνική δημοσιονομική πολιτική θα μπορούσε να αυξηθεί σε μια περίοδο αύξησης των επιτοκίων (το σχέδιο προϋπολογισμού του 2023 πρέπει να αποσταλεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τα μέσα Οκτωβρίου).

Τρίτον, η ενδεχόμενη ενεργοποίηση του νέου εργαλείου της ΕΚΤ κατά του κατακερματισμού (που αναμένεται να παρουσιαστεί στις 21 Ιουλίου) θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τις αντιξοότητες, καθώς η ΕΚΤ στοχεύει στην «αδικαιολόγητη» διεύρυνση των spreads και πιθανότατα δεν θα ήθελε να φανεί ότι αμβλύνει την άνοδο των spreads των κρατικών ομολόγων που προκαλείται από πολιτικές αναταραχές.

Τέταρτον, η πολιτική αβεβαιότητα έρχεται να προστεθεί στις ανησυχίες για το μέλλον της ενέργειας καθώς η εξάρτηση της Ιταλίας από το ρωσικό φυσικό αέριο είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη όπως και ο κίνδυνος ύφεσης.

Γενικότερα, τόσο στο εσωτερικό όσο και στην Ευρώπη, η ενεργειακή κρίση μπορεί να απαιτήσει δύσκολες πολιτικές αποφάσεις, τις οποίες η πολιτική αβεβαιότητα μπορεί τώρα να καταστήσει πιο δύσκολες.

Τι θα γίνει με τα ιταλικά ομόλογα

Την ώρα που η ΕΚΤ προετοιμάζεται για την πρώτη αύξηση των επιτοκίων της, ένας νέος γύρος ιταλικής πολιτικής αβεβαιότητας κατέστρεψε τα σχέδια για διατήρηση της ηρεμίας στην αγορά ομολόγων.

Με τον πληθωρισμό να επιταχύνει τις αυξήσεις των επιτοκίων και τις επικείμενες εκλογές το 2023, η σχέση κινδύνου – απόδοσης για τα ιταλικά ομόλογα (BTPs) ήταν πάντα ασύμμετρη προς τα πάνω και ειδικά όταν είναι διαπραγματεύσιμα χαμηλότερα των 200 μ.β. έναντι των γερμανικών Bunds.

Η επίσπευση της πολιτικής αβεβαιότητας βραχυκυκλώνει την αισιοδοξία για ένα ολοκληρωμένο εργαλείο κατά του κατακερματισμού που θα μπορούσε να ανακοινώσει η ΕΚΤ στις 21 Ιουλίου.

Ένα θετικό στοιχείο είναι ότι η καθαρή έκδοση BTPs μέχρι τον Δεκέμβριο είναι αρνητική κατά 10 δισ. ευρώ και το Υπουργείο Οικονομικών διαθέτει επίσης μια καλή ταμειακή θέση.

Ενώ τα BTPs έχουν σημειώσει άνοδο άνω των 100 μ.β., καθώς οι αγορές κινήθηκαν με γνώμονα τις ελπίδες γύρω από το νέο εργαλείο, η UBS αναμένει ότι τα spreads στα 10ετή BTPs-Bunds θα αυξηθεί άμεσα και θα κινηθεί σε εύρος 225-250 μ.β. μέχρι να υπάρξει ορατότητα, καταλήγει η τράπεζα.

Διαβάστε επίσης:

Goldman Sachs: Αναβαθμίζει Εθνική Τράπεζα σε αγορά, μειώνει στόχους για Eurobank, Alpha, Πειραιώς

Στο εδώλιο η Λαγκάρντ για επιτόκια και ευρώ