ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το ράλι της ΤΙΤΑΝ, το νέο Βατερλώ της Απαλαγάκη, το κινεζικό μαρτύριο για τον Μάνο, τα υπερόπλα Πιτσιλή, η αλήθεια για τη Μιράντα Πατέρα και ο γάτος Dollar, ο αεικίνητος Πιέρ και ο θαρραλέος πολιτικός με την κομμώτρια
Αρχής γενομένης από το 1974, έχουν στηθεί 18 φορές εθνικές κάλπες, για την εκλογή των 300 της Βουλής των Ελλήνων. Είναι χαρακτηριστικό ότι 9 φορές (δηλαδή το 50% του συνόλου) η προσφυγή σε εκλογές έγινε στο τρίμηνο Σεπτεμβρίου- Νοεμβρίου. Και μάλιστα από τρείς φορές για τον κάθε μήνα.
Το αμέσως επόμενο τρίμηνο με το περισσότερο εκλογικό «χρώμα» είναι αυτό του Μαίου- Ιουλίου, όπου οι κάλπες έχουν στηθεί 5 φορές. Τις τρείς εξ αυτών το Ιούνιο και από μία στους άλλους δύο μήνες.
Το πάζλ των εκλογικών αναμετρήσεων συμπληρώνουν ο Απρίλιος (2 φορές), ο Μάρτιος και ο Ιανουάριος. Ενώ ποτέ κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο, δεν έχουν γίνει εκλογές στους μήνες Δεκέμβριο, Φεβρουάριο και Αύγουστο…
Η ιδιαιτερότητα των νέων εκλογών (πρόωρων ή μη) ανάγεται στο γεγονός ότι γίνονται με το σύστημα της απλής αναλογικής και ώς εκ τούτου καθίσταται σχεδόν αδύνατη η επίτευξη της αυτοδυναμίας ( 151 έδρες) από το πρώτο κόμμα. Κάτι τέτοιο απαιτεί ποσοστά, που υπό όρους, θα πρέπει να είναι πάνω από 46%. Εξέλιξη, η οποία όπως όλα δείχνουν οδηγεί σε έναν δεύτερο εκλογικό «γύρο» με διαφοροποιημένο εκλογικό σύστημα, καθώς το κλιμακούμενο «μπόνους» που φτάνει έως τις 50 έδρες για το πρώτο κόμμα, χαμηλώνει με τη σειρά του και τον «πήχη» της αυτοδυναμίας. Πέριξ του 38% και πάλι υπό όρους.
Ποιες Κυριακές είναι… υποψήφιες για τις εκλογές
Ωστόσο, μεταξύ της πρώτης και δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης απαιτούνται περίπου 6 εβδομάδες. Με τριήμερες διερευνητικές εντολές για τα τρία πρώτα κόμματα, σύγκληση πολιτικών δυνάμεων από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, σύνοδο της Βουλής και ορισμός υπηρεσιακής κυβέρνησης για τη νέα προσφυγή στις κάλπες. Στην ανάλογη περίπτωση του 2012, χρειάστηκαν 42 μέρες από τις πρώτες στις δεύτερες εκλογές…
Με τα δεδομένα αυτά, το σενάριο για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες στο τελευταίο 10ημερο του Οκτωβρίου, είτε μέσα στον Νοέμβριο, εμφανώς αδυνατίζει. Καθώς ο δεύτερος «γύρος» θα πρέπει να γίνει μέσα στον Δεκέμβριο και έως τις αρχές Ιανουαρίου. Ο χειμώνας και η γιορτινή περίοδος, μάλλον δεν είναι ο καλύτερος σύμμαχος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Αν ληφθεί υπόψη ότι από την προκήρυξη των εκλογών απαιτούνται τουλάχιστον 23 μέρες μέχρι να στηθούν οι κάλπες, τότε οι τρείς Κυριακές του Σεπτεμβρίου (11, 18 και 25 του μηνός) καθώς και οι δύο πρώτες του Οκτωβρίου (2 και 9) δείχνουν να είναι οι πιο πρόσφορες.
Το τι θα συμβεί τελικά είναι απόφαση του Πρωθυπουργού, που βεβαιότατα τελεί και υπό την αίρεση και αστάθμητων παραγόντων. Όπως για παράδειγμα είναι η περαιτέρω όξυνση στα ελληνοτουρκικά, οι καλοκαιρινές πυρκαγιές, ή και άλλα δυσμενή γεγονότα.
Η «λύση» για κάλπες στις αρχές του Φθινοπώρου συγκεντρώνει εκ των πραγμάτων τις μεγαλύτερες πιθανότητες, αφού από τη μια πλευρά βάζει τέλος σε μια μακρά και πολιτικά «τοξική» προεκλογική περίοδο, ενώ από την άλλη θα υπάρξει «νωπή», λαϊκή εντολή, για τη διαχείρηση των αναμενόμενων, δύσκολων καταστάσεων του χειμώνα. Στα ανοικτά μέτωπα του αυξημένου ενεργειακού κόστους και της έξαρσης του πληθωρισμού, που επιφέρουν ισχυρούς κραδασμούς στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών.
Στην περίπτωση που όντως οι εκλογές γίνουν εντός του Σεπτεμβρίου, η παρούσα κυβέρνηση θα «πατήσει» και πάνω σε ένα…στατιστικό πλεονέκτημα. Αφού και τις τρείς φορές που έγιναν εκλογές αυτόν τον μήνα ( 1996,2007,2015), τις κέρδισε η κυβέρνηση που τις έκανε. Υπήρξε δηλαδή συνέχεια της θητείας της…
Το ξεκάθαρο προβάδισμα της ΝΔ στις δημοσκοπήσεις
Επί της ουσίας η Ν.Δ του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει ήδη το πλεονέκτημα της πολιτικής πρωτοκαθεδρίας, γεγονός που εκφράζεται ξεκάθαρα και μέσα από τις δημοσκοπήσεις.
Σε πρόσφατο report της ΑΧΙΑ Ventures (από τον Κωνσταντίνο Ζούζουλα) γίνεται αναγωγή επί της αδιευκρίνιστης ψήφου των έξι τελευταίων δημοσκοπήσεων ( Μαίου-Ιουνίου) από την οποία και προκύπτει ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων. Με τη Ν.Δ να συγκεντρώνει ποσοστό 36,2%, έχοντας μεγάλη απόσταση από τον Σύριζα που βρίσκεται στο 26,7%. Ακολουθούμενος από το ΠΑΣΟΚ (14,7%), το ΚΚΕ (6,2%) την Ελληνική Λύση με 4,9% και το Βαρουφακικό ΜέΡΑ 25 με 3,2%.
Τα εκτός βουλής κόμματα που δεν πιάνουν το όριο του 3%, συγκεντρώνουν συνολικά το 8,1%.
Με την απλή αναλογική, με την οποία και θα γίνουν οι πρώτες εκλογές και με βάση τα παραπάνω ποσοστά η Ν.Δ παίρνει 118 έδρες. Ο Σύριζα 87, το ΠΑΣΟΚ 48, το ΚΚΕ 20 και τα κόμματα των Βελόπουλου, Βαρουφάκη 16 και 11 έδρες αντίστοιχα. Αυτοδυναμία δεν προκύπτει και κατ’ ουσίαν ανοίγει ο δρόμος για νέες εκλογές. Εκτός κι αν τα βρούν Ν.Δ-ΠΑΣΟΚ (166 έδρες συνολικά) κάτι που δεν φαίνεται να είναι πιθανό. Μια δεύτερη εκδοχή, σύμπραξης αυτήν τη φορά Σύριζα- ΠΑΣΟΚ , με την προσθήκη του ΚΚΕ ή και με… Βαρουφάκη (που μεταφράζεται σε 155 έως 166 έδρες) χαρακτηρίζεται εξόχως απίθανη.
Στην απλή αναλογική τα εντός βουλής κόμματα μοιράζονται τις 300 έδρες, χωρίς να υπολογίζεται το συνολικό ποσοστό κομμάτων που έμειναν εκτός. Αν για παράδειγμα τα εκτός βουλής κόμματα έχουν το 8%, τότε οι έδρες των κοινοβουλευτικών κομμάτων υπολογίζονται με τον εξής τρόπο: Ποσοστό κόμματος (για παράδειγμα 38) / 92 που είναι το συνολικό ποσοστό των εντός βουλής κομμάτων Χ 300 που είναι ο αριθμός των εδρών. Στην προκειμένη περίπτωση το αποτέλεσμα είναι 124 έδρες.
Στις 18 εκλογικές αναμετρήσεις που έχουν γίνει από το 1974 (με τις κάλπες να στήνονται κατά μέσο όρο κάθε 2,5 χρόνια, έναντι της θεσμοθετημένης 4ετίας) το συνολικό ποσοστό των κομμάτων που δεν πιάνουν το 3%, διαμορφώνεται μεσοσταθμικά στο 5,6%. Αν εξαιρεθεί το ακραίο ποσοστό του 19,02% που συγκέντρωσαν τα εκτός βουλής στις πρώτες εκλογές του Μαίου του 2012, τότε στις τέσσερις τελευταίες φορές που έχουν στηθεί κάλπες, ο μέσος όρος αγγίζει το 7,3%.
Μέχρι και το 2019 το πρώτο κόμμα έπιανε πάντα ποσοστό πάνω από 41%. Από τα μνημόνια και μετά η δύναμη της πρωτιάς έχει εξασθενήσει. Κινούμενη κατά μέσο όρο στο 35,3% για τις τέσσερις τελευταίες εκλογές και στο 37,2% για τις τρείς τελευταίες αναμετρήσεις.
Τα σημεία «κλειδί» για τον δεύτερο εκλογικό «γύρο»
Οι δυσκολίες της απλής αναλογικής γίνονται ηπιότερες στον δεύτερο γύρο των εκλογών, όπου το πρώτο κόμμα μπορεί να φτάσει να πάρει μέχρι και 50 έδρες «μπόνους». Παίρνει τις 20 από τη στιγμή που πιάσει ποσοστό 25% κι από εκεί και πέρα προσθέτει στο ενεργητικό του από 1 έδρα για κάθε 0,5%. Συνεπώς για πάρει απ’ ευθείας τις 50 έδρες το πρώτο κόμμα θα πρέπει να φτάσει στο 40%.
Η υπόθεση αυτοδυναμία βέβαια κρίνεται και πάλι από τα ποσοστά που θα συγκεντρώσουν τα εκτός βουλής κόμματα. Όσο μεγαλύτερα τόσο καλύτερα για το πρώτο κόμμα.
Με τα τρέχοντα δημοσκοπικά δεδομένα το 36,2% δεν φτάνει για να δώσει την αυτοδυναμία στη Ν.Δ η οποία παίρνει 144 έδρες. Με το 8% πάντα εκτός βουλής, για να κατακτηθούν οι 151 έδρες χρειάζεται ποσοστό 38%. Πέφτει δε στο 37,5% αν τα εκτός βουλής κόμματα συγκεντρώσουν 10%.
Αν για τη ΝΔ επαναληφθούν τα επιτεύγματα του 2019, τότε φτάνει ξανά στην κοινοβουλευτική αυτοδυναμία των 158 εδρών. Καθώς πέραν του «μπόνους» (σε όποιο βαθμό κι αν εξαντληθεί αυτό) όλες οι έδρες που απομένουν κατανέμονται αναλογικά με τις δυνάμεις των εντός βουλής κομμάτων. Θεωρητικά πάντως δεν αποκλείεται και… τρίτη στη σειρά προσφυγή στις κάλπες, αν στο δεύτερο γύρο’’ των εκλογών δεν προκύψει αυτοδυναμία, ή Ν.Δ δεν βρεί κάποιον κυβερνητικό εταίρο, από τη στιγμή που εκείνη θα είναι η πρώτη δύναμη.
Τουλάχιστον σε ότι αφορά τις πρώτες εκλογές, ερώτημα αποτελεί η στάση των ψηφοφόρων, από τη στιγμή που θα κυριαρχήσει η αίσθηση ότι υπάρχει και…δεύτερη ευκαιρία. Κάτι που ενδεχομένως θα ενισχύσει τη «χαλαρή ψήφο», την αποδοκιμασία, τη στροφή στα μικρότερα κόμματα ή και την αποχή. Εξαρτάται από το ποιο θα θεωρηθεί ώς πολιτικό διακύβευμα την κρίσιμη ώρα.
Όλα αυτά, όταν το «σώμα» των Ελλήνων ψηφοφόρων βαίνει συρρικνούμενο. Από τα 7.044.606 που ψήφισαν το 2009, στις εκλογές του 2019 προσήλθαν στις κάλπες 5.769.644. Δηλαδή σε μια δεκαετία η εκλογική βάση μειώθηκε κατά 18,1%. Στις νέες εκλογές βεβαίως, όποτε κι αν γίνουν (αφού υπάρχει άλλο ένα 12μηνο κυβερνητικού βίου) θα υπάρχει και η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού.
Κατά τα άλλα εκλογικές χρονιές είναι καλές για το χρηματιστήριο. Γιατί όπως δείχνουν τα στοιχεία, από τα 15 έτη εθνικών εκλογών (ορισμένα με διπλή κάλπη) στα 11 ο Γενικός Δείκτης του χρηματιστηρίου έκλεισε με κέρδη. Έναντι μόλις 4 με πτώση…
Διαβάστε επίσης:
Πέτσας: Ο Ερντογάν είναι ένας απρόβλεπτος γείτονας – Είμαστε προετοιμασμένοι για τα πάντα
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
- Τράπεζες: Τι να περιμένουμε το 2025 στα στεγαστικά δάνεια
- «Ημέρα Καριέρας» της ΔΥΠΑ στο Ντίσελντορφ 1.200 θέσεις εργασίας από 45 επιχειρήσεις
- «Κοκκινίζουν» οι μετοχές πληροφορικής – Ποιες εταιρείες έχουν μεγάλες απώλειες
- Μεγάλες αλλαγές στη Δικαιοσύνη: Η στρατηγική για το 2025 και τα άλυτα προβλήματα