Μέχρι τέλος Ιουνίου αναμένεται να υπογραφεί η νέα Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) του 2022 μεταξύ των εκπροσώπων των εργαζομένων και των εργοδοτών.

Η πρώτη συνάντηση μεταξύ της ΓΣΕΕ και των εργοδοτικών οργανώσεων ΣΕΒ, ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ, ΣΕΤΕ και ΣΒΕ θα πραγματοποιηθεί αύριο Παρασκευή 13 Μαΐου. Με την υπογραφή της νέας ΕΓΣΣΕ διασφαλίζονται όλα τα θεσμικά δικαιώματα των εργαζομένων και η καταβολή επιπλέον επιδομάτων, όπως το επίδομα γάμου, αλλά και των τριετιών (προϋπηρεσίας) που λάμβαναν όσοι αμείβονται με τον κατώτατο μισθό έως τον Φεβρουάριο του 2012.

1

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης των κοινωνικών εταίρων θα τεθεί επί τάπητος η σύσταση του Συμβουλίου Κοινωνικών Εταίρων που περιλαμβάνεται στο νέο νόμο «Δουλειές Ξανά» για την αναδιοργάνωση του πρώην ΟΑΕΔ που μετονομάστηκε σε Δημόσιο Υπηρεσία Απασχόλησης. Οι κοινωνικοί εταίροι θα κληθούν να διαχειριστούν από την 1η Ιανουαρίου του 2023 τους πόρους του Λογαριασμού για την Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση (ΛΑΕΚ), ο οποίος θα μετονομαστεί σε «Ενιαίος Λογαριασμός για την Εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών» (ΕΛΕΚΠ).

Ο ειδικός λογαριασμός συστήνεται σε νομικό πρόσωπο που ιδρύεται σύμφωνα με τις προβλέψεις της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας από τους κοινωνικούς εταίρους που συμβάλλονται σε αυτήν και η διαχείρισή του, η λειτουργία του και η παρακολούθησή του γίνεται από το νομικό πρόσωπο αυτό. Ειδικότερα, το νομικό αυτό πρόσωπο αποφασίζει τον τρόπο κατανομής και χρήσης των ποσών του λογαριασμού αυτού, τα οποία διαθέτει για την ανάπτυξη δράσεων και προγραμμάτων σχετικών με την επαγγελματική κατάρτιση καθώς και κάθε άλλη πρωτοβουλία ή ενέργεια που εξυπηρετεί την ενίσχυση της επαγγελματικής κατάρτισης και επανακατάρτισης και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού.

Τι ισχύει για τις τριετίες και το επίδομα γάμου

Υπενθυμίζεται ότι με τον νόμο 4093 του 2012 (δεύτερο μνημόνιο) πάγωσαν οι τριετίες μέχρι η ανεργία να πέσει κάτω από 10%, με αποτέλεσμα να σταματήσει η εξέλιξή τους τον Φεβρουάριο του εν λόγω έτους. Αυτό σημαίνει ότι αν ο αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό είχε προλάβει μέχρι 14/2/2012 να κατοχυρώσει έστω την πρώτη τριετία, εξακολουθεί να παίρνει την ανάλογη προσαύξηση 10% υπολογιζόμενη επί του εκάστοτε βασικού μισθού. Ωστόσο, δεν μπορεί να διεκδικήσει προσαύξηση για προϋπηρεσία που συμπληρώνεται από τον Φεβρουάριο του 2012 και μετά.

Στον αντίποδα, οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν μετά τον Φεβρουάριο του 2012 έχασαν το δικαίωμα της προσαύξησης του μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας, καθώς πάγωσαν οι τριετίες. Επομένως, οι μισθωτοί που αμείβονται με τα κατώτατα όριο και πρόλαβαν να κατοχυρώσουν τριετίες προϋπηρεσίας έως το 2012 θα λάβουν και τώρα επίδομα προϋπηρεσίας που ισούται με 10% επί του κατώτατου μισθού, το οποίο μπορεί να καταβληθεί έως τρεις τριετίες κατ’ ανώτατο όριο, δηλαδή έως 30% με την υπογραφή της νέας ΕΓΣΣΕ.

  • Από την 1η Μαΐου, ο αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό αν το 2012 είχε συμπληρώσει 0 έως 3 χρόνια προϋπηρεσία, θα λάβει 713 ευρώ.
  • Για τον μισθωτό με προϋπηρεσία από 3 έως 6 χρόνια (πάντα έως το 2012) ο μισθός διαμορφώνεται στα 784,3 ευρώ.
  • Για τον μισθωτό με προϋπηρεσία από 6 έως 9 χρόνια ο μισθός διαμορφώνεται στα 855,6 ευρώ.
  • Για το μισθωτό με προϋπηρεσία άνω των 9 ετών ο μισθός διαμορφώνεται στα 926,9 ευρώ.

Εκτός από τις τριετίες προϋπηρεσίας μια άλλη πηγή προσαύξησης του μισθού είναι το επίδομα γάμου, το οποίο επίσης υπολογίζεται στο 10% επί του βασικού μεικτού μισθού για τους έγγαμους. Και αυτό το επίδομα διασφαλίζεται εφόσον υπογραφεί η νέα ΕΓΣΣΕ. Κι αυτό διότι το επίδομα γάμου δεν είναι απόλυτα νομοθετικά κατοχυρωμένο, αλλά «διασώζεται» κυρίως μέσω της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας που υπογράφουν οι κοινωνικοί εταίροι ως «θεσμικός όρος» της σύμβασης. Αναλυτικά, η θωράκιση του επιδόματος γάμου ανατρέχει σε όρο της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης του 2013 σύμφωνα με τον οποίο εργοδότες και εργαζόμενοι, συμβαλλόμενοι στην τότε σύμβαση, συμφωνούν ότι το επίδομα γάμου «έχει θεσμικό και καθολικό χαρακτήρα για τους εργαζόµενους όλης της χώρας».

Από το 2014 και μετά, όλες οι Εθνικές Γενικές Συλλογικές Συμβάσεις περιλαμβάνουν την πρόβλεψη ότι «όλοι οι θεσμικοί όροι εργασίας που θεσπίστηκαν με τις προηγούμενες ΕΓΣΣΕ αποτελούν ενιαίο σύνολο και εξακολουθούν να ισχύουν». Στο πλαίσιο αυτό η νομική υπηρεσία της ΓΣΕΕ έχει εκδώσει και σχετική εγκύκλιο με την οποία επιχειρηματολογεί ότι το επίδομα γάμου είναι υποχρεωτικό για όλους τους έγγαμους μισθωτούς της χώρας.

Από την άλλη, η πλευρά των εργοδοτών και εργατολόγοι υποστηρίζουν πως από 12 Νοεμβρίου του 2012, όταν δηλαδή ψηφίστηκε ο νόμος 4093 του 2012, τα ποσά της ΕΓΣΣΕ με ενσωματωμένο το επίδομα γάμου αποτελούν κατώτατα όρια μόνο για τους απασχολούμενους σε εργοδότες που είναι μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων, οι οποίες υπογράφουν την Εθνική Σύμβαση. Η νομική αυτή άποψη στηρίζεται στο γεγονός πως στο νόμο 4093 του 2012 δεν προβλέπεται καμία άλλη προσαύξηση του κατώτατου μισθού πέρα από τις 3ετίες, που κι αυτές έχουν «παγώσει» στα επίπεδα του 2012 μέχρι η ανεργία να πέσει κάτω από 10%.

Αντίθετα, στον νόμο 4093 του 2012 αναφέρεται πως «οι εθνικές γενικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας καθορίζουν τους ελάχιστους μη μισθολογικούς όρους εργασίας, που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας. Βασικοί μισθοί, βασικά ημερομίσθια, κάθε είδους προσαυξήσεις αυτών και γενικά κάθε άλλος μισθολογικός όρος, ισχύουν μόνο για τους εργαζόμενους που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλομένων εργοδοτικών οργανώσεων».

Επίσης, σε άλλο εδάφιο του ίδιου μνημονιακού νόμου αναφέρεται πως «πέραν της μηνιαίας τακτικής προσαύξησης λόγω προϋπηρεσίας καμία άλλη προσαύξηση δεν περιλαμβάνεται στο νομοθετικώς καθορισμένο κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο».

Συνεπώς, το επίδομα γάμου το δικαιούνται σε κάθε περίπτωση οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις – μέλη των εργοδοτικών οργανώσεων που συμβάλλονται στην ΕΓΣΣΕ, αλλά σύμφωνα με την άποψη της νομικής υπηρεσίας της ΓΣΕΕ δευτερευόντως μπορούν να το διεκδικήσουν όλοι οι έγγαμοι μισθωτοί της χώρας.