Για τις νέες προκλήσεις που θέτει ο ευρωπαϊκός στόχος για ταχύτητα 1Gbit/το δευτερόλεπτο ως το 2030, για την είσοδο των δορυφορικών συνδέσεων στην ελληνική αγορά αλλά και την επικαιροποίηση του μοντέλου έγκρισης των πακέτων του ΟΤΕ μίλησε ο κ. Κώστας Μασσέλος, Πρόεδρος της ΕΕΤΤ (Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων), στο mononews.gr.

Όπως είπε ο κ. Μασσέλος, η ΕΕΤΤ προχωρά την αδειοδότηση του Starlink του Elon Musk του δορυφορικού ίντερνετ που έχει αιτηθεί αδειοδότηση και στην Ελλάδα και ο κ. Μασσέλος μας εξηγεί τα πλεονεκτήματα και τις προκλήσεις της νέας αυτής τεχνολογίας.

– Τα πρόσφατα ασφαλιστικά μέτρα της Vodafone -που απορρίφθηκαν- σχετικά με τις εγκρίσεις των πακέτων του ΟΤΕ έθεσαν θέματα για τη μεθοδολογία εγκρίσεων των πακέτων και για τις τιμές χονδρικής και τα εφάπαξ κόστη μετάβασης. Θα κάνετε κάτι για αυτά;

Υπάρχει υποχρέωση της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών (ΕΕΤΤ) να αλλάξει τον τρόπο ελέγχου των πακέτων και να υιοθετήσει το Price Squeeze Model αντικαθιστώντας το υφιστάμενο μοντέλο που ισχύει από το 2011. Τώρα είμαστε στα τελευταία στάδια για να οριστικοποιήσουμε το νέο μοντέλο του 2022 με βάση το οποίο θα εγκρίνονται τα πακέτα του ΟΤΕ.

Μέσα στο επόμενο δίμηνο, λοιπόν, θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία και θα διαμορφωθεί το νέο πλαίσιο που θα περνάει από έλεγχο πιθανής συμπίεσης περιθωρίου τα πακέτα του ΟΤΕ πριν διατεθούν στην αγορά. Αυτό ήταν κάτι που θα το κάναμε ούτως ή άλλως και δε γίνεται λόγω των ασφαλιστικών της Vodafone.

Όσον αφορά τις τιμές χονδρικής και αν πρέπει να αλλάξουν αυτό αφορά άλλο μοντέλο, τη μεθοδολογία για τις τιμές χονδρικής των δικτύων σταθερής το οποίο το  έχει αποφασίσει η ΕΕΤΤ από το Μάιο του 2020 που συμφωνήθηκε μετά από σχετική διαβούλευση στην οποία συμμετείχαν όλες οι εταιρείες της αγοράς και η Vodafone. Αν η Ρυθμιστική Αρχή διαπιστώσει αλλαγές συνθηκών νέες υποδομές μπορεί να αναθεωρήσει τη μεθοδολογία αυτή στην τριετία δηλαδή με βάση το ευρωπαϊκό πλαίσιο μπορεί να αναθεωρηθεί η μεθοδολογία για τις τιμές χονδρικής το Μάιο του 2023.  Για να γίνει νωρίτερα, θα έπρεπε να υποβάλουμε στην Κομισιόν σχετικό αίτημα με λόγους επείγοντος, αν έχει αλλάξει άρδην η κατάσταση στην αγορά, κάτι που θα μπορούσαμε να εξετάσουμε αλλά ήδη είμαστε στα μέσα του 2022, οπότε δεν υπάρχει νόημα.

Τώρα, όσο για τα εφάπαξ κόστη αναβάθμισης ταχύτητας, δε συμπεριλαμβάνονται στο μοντέλο που διαμορφώνει τα κόστη χονδρικής και επομένως είναι ένα αντικείμενο συζήτησης.

Οι λύσεις γι αυτό είναι δύο. Ή θα συμφωνήσουν οι πάροχοι και θα καταλήξουν σε μεταξύ τους εμπορικές συμφωνίες ή αν απαιτηθεί  παρέμβαση της ΕΕΤΤ, αν δε συμφωνήσουν οι άλλοι πάροχοι με τον ΟΤΕ. Τότε η ΕΕΤΤ θα πρέπει να προσθέσει τιμές χονδρικής για τα συγκεκριμένα κόστη αναβάθμισης στο συγκεκριμένο μοντέλο τιμών χονδρικής, επομένως θα πρέπει να ζητήσουμε από την Κομισιόν να γίνει προσθήκη στο μοντέλο. Ο πιο γρήγορος τρόπος όμως είναι να τα βρουν μεταξύ τους οι πάροχοι με τον ΟΤΕ.

Ωστόσο, μου κάνει εντύπωση ότι κανένας από τους παρόχους δεν είχε θέσει τα one off κόστη μεταβάσεων, στις διαβουλεύσεις που έγιναν για το μοντέλο τιμών χονδρικής το Μάιο του 2020 και έτσι δε συζητήθηκε καθόλου. Για όλα αυτά, να τονίσουμε, ό΄τι ασφαλιστικά μέτρα είχαμε μόνο από τη Vodafone, όμως προβληματισμό έχει εκφράσει και ο τρίτος πάροχος της αγοράς Wind-Nova.

Στο δρόμο για το 1 Gbit  το δευτερόλεπτο ως το 2030

– Πού βρισκόμαστε στην ανάπτυξη των δικτύων οπτικής ίνας και του 5G;

Ο στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2030 είναι ως τότε όλα τα νοικοκυριά στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχουν σύνδεση 1 Gbit  το δευτερόλεπτο, ανεξαρτήτως τεχνολογίας στο πλαίσιο του Digital Decade 2030. Σε αυτήν την ταχύτητα ο χαλκός είναι εκτός, και οι υποψήφιες τεχνολογίες είναι ή η οπτική ίνα, ή το Fixed Wireless Access  (σταθερή ασύρματη πρόσβαση) και ίσως οι δορυφορικές τεχνολογίες αν ως τότε έχουν πιάσει αυτήν την ταχύτητα. Η ευρωπαϊκή στρατηγική έχει θέσει επομένως ένα χρονικό όριο, και η ανάλυση αγοράς και το θεσμικό πλαίσιο που θα ετοιμάσουμε στοχεύει να βοηθήσει ώστε να πιάσει και η Ελλάδα αυτό τον στόχο. Σήμερα με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία του 2020 που δημοσιεύτηκαν το 2021, η Ελλάδα είχε μόνο 10% κάλυψη σε δίκτυα FTTH (οπτική ίνα μέχρι το σπίτι), αλλά σημερινά στοιχεία ακόμη δεν έχουμε.

Εμείς αυτό που θα κάνουμε μέσα στο 2022 και το θεωρώ πολύ σημαντικό, είναι η ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου “Ανάλυση των αγορά 3Α 3Β για τις αγορές χονδρικής των σταθερών δικτύων σε τοπική και κεντρική πρόσβαση”. Μέσα σε αυτό υπάρχει συζήτηση για το κλείσιμο των δικτύων χαλκού και τη σταδιακή μετάβαση στις οπτικές ίνες. Θα καθοριστεί πότε θα ολοκληρωθεί η μετάβαση, πότε θα κλείσει ο χαλκός και πόσο διάστημα θα αφήνουμε το δίκτυο του χαλκού παράλληλα να προσφέρει υπηρεσίες.

Το νέο πλαίσιο θα περιλαμβάνει και την ανάλυση της αγοράς με τις υποχρεώσεις για τον δεσπόζοντα πάροχο, τον ΟΤΕ.

Όσο για το 5G πρέπει να εντατικοποιηθεί η ανάπτυξη σταθμών βάσης, κεραιών που θα επιτρέπουν το αυτόνομο 5G -όχι με κοινή χρήση φάσματος με το 4G- και σε αυτό είμαστε πιο πίσω και η Ελλάδα και η Ευρώπη σε σχέση με άλλες πιο προχωρημένες χώρες όπως η Νότια Κορέα, η Κίνα, ΗΠΑ και Ιαπωνία. Η στρατηγική της Ευρώπης είναι να προσφέρει 5G πάνω στις υποδομές του 4G  και όχι σε αυτόνομο 5G. Η ανάπτυξη δικτύων θέλει επενδύσεις και τίθεται θέμα προτεραιότητας για τον κάθε πάροχο. Το πλεονέκτημα του αυτόνομου 5G σχετίζεται με τις υπηρεσίες που θα μπορούν να προσφέρουν την επόμενη μέρα που είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσες και πολύ περισσότερες με το αυτόνομο 5G.

– Θα έχουμε σύντομα στην Ελλάδα δορυφορικό internet;

Το δορυφορικό internet από πλατφόρμες μικροδορορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη γη, όπως η Starlink του Elon Musk έχει ήδη έρθει στην Ευρώπη σε πολλές χώρες. Στην Ελλάδα είναι σε διαδικασία αδειοδότησης, που δεν έχει ολοκληρωθεί. Η αδειοδότηση περιλαμβάνει αδειοδότηση για τους σταθμούς βάσης της, για το gateway και για τον εξοπλισμό στον τελικό χρήστη, δηλαδή αδειοδότηση συχνοτήτων και τερματικού εξοπλισμού. Είχε πολλά σύνθετα θέματα, τώρα είμαστε κοντά στο τέλος για την αδειοδότηση του εξοπλισμού και πιστεύω ότι μέσα στο 2022 θα ολοκληρωθεί η αδειοδότησή τους ώστε σταδιακά να μπουν στην αγορά.

Προς το παρόν το δορυφορικό internet δεν είναι τόσο ώριμο τεχνολογικά όσο η οπτική ίνα, η Starlink θα δίνει μια ταχύτητα 100mbit/ δευτερόλεπτο κοντά στις μέσες ταχύτητες της αγοράς σήμερα. Από αυτή την άποψη για σήμερα είναι εντάξει, αλλά το στοίχημα είναι να εξελιχθεί η τεχνολογία τους ώστε να μπορέσουν ως το 2030 να πιάσουν τον ευρωπαϊκό στόχο του 1 Gbit/δευτερόλεπτο. Το κόστος όμως είναι μεγάλο, αφού το κόστος του εξοπλισμού θα είναι στα 600 ευρώ και η μηνιαία σύνδεση στα 100 ευρώ, αλλά όσο εξελίσσεται η τεχνολογία τους μπορεί να γίνουν πολύ πιο ανταγωνιστικοί. Τα πλεονεκτήματα του δορυφορικού internet είναι ότι με την αγορά του εξοπλισμού, έχεις σύνδεση χωρίς να εξαρτάσαι από αναμονή για σύνδεση ή δίκτυα. Το δεύτερο πλεονέκτημα είναι η ποιότητα υπηρεσίας.

-Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις σήμερα στην ευρωπαϊκή αγορά τηλεπικοινωνιών;

Το cloudification των δικτύων και η ρύθμιση των over the top ως προς τους παρόχους των δικτύων αποτελούν θέματα που θα φέρουν εξελίξεις την επόμενη περίοδο.

Μπαίνουμε σε μια εποχή cloudification των δικτύων, μια σημαντική τάση αφού είναι  το πέρασμα από τα κλασσικά δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών σε δίκτυα που θα είναι βασισμένα σε cloud υποδομές και software, κάτι που θα ρίξει σημαντικά τα κόστη του δικτύου. Αυτή η εξέλιξη θα βάλει στο χώρο των telecoms  νέους παίκτες όπως η Microsoft και η Amazon που μπαίνουν προσφέροντας το κομμάτι της υλοποίησης core δικτύου  σαν υπηρεσία στους παρόχους τηλεπικοινωνιών.

Το open run η δυνατότητα να συνδυάσουν οι εταιρείες εξοπλισμούς από διαφορετικούς κατασκευαστές μια multivendor προσέγγιση, έχει επίσης ενδιαφέρον για τους ευρωπαίους παρόχους γιατί ρίχνει το κόστος τους. Παράλληλα, είναι έντονη η συζήτηση για τις over the top πλατφόρμες (Netflix, Youtube, τα social media κλπ) που χρησιμοποιούν τα δίκτυα και αντλούν κέρδος από αυτά χωρίς τίμημα, ενώ τα δίκτυα έχουν πληρωθεί από τους παρόχους. Υπήρξε πρόσφατα η διαμαρτυρία των 4 μεγαλύτερων παρόχων στην Ευρώπη που έχουν αναπτύξει τέτοιες υποδομές, οι οποίοι ζητούν μέσω ρύθμισης οι over the top να πληρώνουν για να χρησιμοποιούν το δίκτυό τους και κυρίως αφορά τις εταιρείες που χρησιμοποιούν τα δίκτυα χρησιμοποιώντας μεγάλες χωρητικότητες κυρίως αφορούν τα video.

Το επόμενο βήμα είναι να γίνει κάποια ευρωπαϊκή νομοθεσία ή Οδηγία που θα ορίζει πώς θα πληρώνουν οι over the top του παρόχους που έχουν επενδύσει και κατέχουν τα δίκτυα.