Μια ενεργειακή Βαβέλ…έχει δημιουργήσει η συζήτηση για φορολόγηση στα ουρανοκατέβατα κέρδη, καθώς οι θεσμικοί παράγοντες της αγοράς ενέργειας,   δε συμφωνούν ούτε για το ποια είναι, πόσο μάλλον στον τρόπο που θα φορολογηθούν….

Τη φορολόγηση των ουρανοκατέβατων κερδών πρότεινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Repower Europe της Κομισιόν και λίγες ημέρες μετά  ο Πρωθυπουργός πρότεινε να φορολογηθούν τα εταιρικά “υπερκέρδη” των παραγωγών ενέργειας, εφόσον εντοπιστούν με συντελεστή 90%.

Κι από τότε όλα μπερδεύονται.

Είναι τα υπερκέρδη που ψάχνει ο Πρωθυπουργός τα ουρανοκατέβατα κέρδη που περιέγραφε το Repower Europe;

Τα κέρδη που διαμορφώνονται από το υψηλό περιθώριο κέρδους μιας περιόδου, είναι αθέμιτα κέρδη και αισχροκέρδεια;

Οι μονάδες φυσικού αερίου, των οποίων τα κέρδη ψάχνει η ΡΑΕ εμπίπτουν στο πλαίσιο φορολόγησης ουρανοκατέβατων κερδών που προβλέπει το Repower Europe; Για ποιο διάστημα θα ελεγχθούν;

Η πλήρης σύγχυση στην οποία βρίσκεται η ελληνική αγορά ενέργειας για το τι είναι και τι δεν είναι απροσδόκητα κέρδη, τι θα φορολογηθεί και πώς και από πότε ως πότε, φάνηκε χθες από τις ομιλίες θεσμικών παραγόντων της αγοράς ενέργειας στο συνέδριο Power and Gas Forum.

Όχι απλά υπάρχουν διαφωνίες για το τι πρέπει να γίνει για να μεταρρυθμιστεί η ελληνική αγορά αλλά εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις….για τις ίδιες τις λέξεις.

Αθανάσιος Δαγούμας (ΡΑΕ):  Τα έκτακτα υπερκέρδη των ισολογισμών η Επιτροπή τα λέει ουρανοκατέβατα

Για τον Πρόεδρο της ΡΑΕ… τα έκτακτα υπερκέρδη που ψάχνει να βρει στους ισολογισμούς των μονάδων φυσικού αερίου η Κομισιόν τα λέει ουρανοκατέβατα κέρδη.

Ειδικότερα, σημείωσε: “Εκδώσαμε μια ανακοίνωση πρόσφατα για να προσδιορίσουμε ένα πολύ δύσκολο θέμα που είναι τα ουρανοκατέβατα κέρδη τα έκτακτα υπερκέρδη όπως χαρακτηρίζονται στην Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα λέει ουρανοκατέβατα. Αυτό που περιμένουμε είναι τα οικονομικά αποτελέσματα και τις οικονομικές καταστάσεις από όλους τους εμπλεκόμενους.

Έχουμε ζητήσει όχι μόνο από τον ηλεκτρισμό αλλά και από το φυσικό αέριο και αφού τα υπολογίσουμε όλα μαζί και την αγορά εξισορρόπησης θα στείλουμε τις εισηγήσεις μας στο υπουργείο ώστε να επιστραφούν όσο πιο πολλά χρήματα γίνεται στους καταναλωτές, τεκμηριώμενα”.

Αυτό όμως λέει η Κομισιόν; Στο Παράρτημα 2 του Repower Europe αναφέρεται ότι αφορά τις μονάδες με κόστος κάτω της Οριακής Τιμής την οποία διαμορφώνουν οι μονάδες φυσικού αερίου. Ειδικότερα αναφέρεται:

·          Το μέτρο δε θα πρέπει να κάνει διάκριση μεταξύ διαφορετικών τεχνολογιών παραγωγής. Θα πρέπει να περιλαμβάνει κάθε μονάδα κάτω των ορίων η οποία λειτουργεί κατά τις ώρες εφαρμογής του φόρου, π.χ. αποδόσεις κάτω των οριακών από παραγωγή ενέργειας με καύση λιθάνθρακα και λιγνίτη, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (συμπεριλαμβανομένης της υδροηλεκτρικής) και από πυρηνική ενέργεια.

 Ντίνος Μπενρουμπή (ΕΣΑΗ-Protergia): Ουρανοκατέβατα κέρδη δεν έχουν οι μονάδες φυσικού αερίου

Αναφερόμενος στο θέμα φορολόγησης των ουρανοκατέβατων κερδών ο κ. Ντίνος Μπενρουμπή, Πρόεδρος του ΕΣΑΗ και  Γενικός Διευθυντής Τομέα Ηλεκτρικής Ενέργειας & Φυσικού Αερίου της MYTILINEOS σημείωσε:

“Το σχέδιο Repower Europe που βγήκε στις 8/3/2022  λέει ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχουν windfall profits στις μονάδες φυσικού αερίου, διότι είναι οι μονάδες που ορίζουν τις οριακές τιμές. Ποια είναι η έννοια του ουρανοκατέβατου κέρδους; Είναι τα κέρδη που δεν εξαρτώνται καθόλου από αυτό που έχει κάνει μια εταιρεία, κάποιος άλλος έχει κάνει κάτι κι εσύ απλά κερδίζεις.  Δηλαδή επειδή έχει αυξηθεί η τιμή του φυσικού αερίου η ενέργεια από άλλες τεχνολογίες αμείβεται υψηλότερα και κερδίζει πολλαπλάσια”, είπε.

“Το ορίζει πολύ ξεκάθαρα το Annexe 2 του Repower Europe”, σημείωσε.

Επίσης, όπως είπε ο κ. Μπενρουμπή,  “το Repower Europe λέει όχι στην αναδρομική φορολόγηση και ορίζει περιορισμένη διάρκεια ως 30/6. Η φορολόγηση είναι συνταγματικό δικαίωμα της κάθε κυβέρνησης, όμως η αναδρομική φορολόγηση έχει περιορισμούς στο Σύνταγμα”.

“Ακούσαμε τη λέξη κέρδη με πολλά πρώτα συνθετικά: αισχρά κέρδη, απροσδόκητα, αθέμιτα κέρδη, ακούσαμε φορολόγηση με 90% των κερδών από τον Πρωθυπουργό, ενώ ο Πρόεδρος της ΡΑΕ είπε σήμερα για ουρανοκατέβατα κέρδη και ο κ. Σκρέκας μίλησε για αθέμιτα κέρδη.

Όμως τα ουρανοκατέβατα κέρδη έχουν ορισμό και τον αναφέρει η Κομισιόν και δεν μπορεί να γίνονται από τις μονάδες φυσικού αερίου που ορίζουν την υψηλότερη τιμή. Τα κέρδη είναι άλλο και μπορεί να προέρχονται από επιχειρηματικές επιλογές, επειδή μια εταιρεία έχει  καλύτερες μονάδες, φθηνότερο αέριο από μια μακροχρόνια συμφωνία κλπ”, σημείωσε.

Μελίζα Ασημακοπούλου, Διευθύντρια Ρυθμιστικών Θεμάτων ΗΡΩΝ: Χρειαζόμαστε συνθήκες ανταγωνισμού

Σχετικά με τα υπερκέρδη η κυρία Μελίζα Ασημακοπούλου Διευθύντρια Ρυθμιστικών Θεμάτων της  ΗΡΩΝ, είπε ότι το σχέδιο Repower EU θέτει συγκεκριμένες συνθήκες για φορολόγηση υπερκερδών οι οποίες εξαιρούν τις μονάδες αερίου.

Σχετικά με το υψηλό κόστος χονδρικής,  ότι ο  μόνος τρόπος να μη  μετακυλίεται το υψηλό κόστος χονδρικής είναι η δημιουργία συνθηκών πραγματικού ανταγωνισμού.

Όσον αφορά τις λύσεις, η κα Ασημακοπούλου  αναφέρθηκε στην άμεση έγκριση του Μηχανισμού Ισχύος ο οποίος θα αποκαταστήσει την επιχειρηματική ασφάλεια και θα λειτουργήσει ως όριο στα έσοδα που μπορεί να ανακτήσει μια μονάδα μέσω της λειτουργίας της στις αγορές. Παράλληλα, χρειάζεται προώθηση εξοικονόμησης και προϊόντων που αξιοποιούν τις ΑΠΕ.

Μίλτος Ασλάνογλου – Γενικός Διευθυντής ΕΣΠΕΝ: Δεν ξέρω αν η ΡΑΕ έχει το ρόλο του λογιστή να μετράει τα κόστη και τα κέρδη

Η διαφορά του κόστους από τα έσοδα δεν μπορεί να αποτελεί απόδειξη αισχροκέρδειας, υποστήριξε ο κ. Μίλτος Ασλάνογλου Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Συνδέσμου Προμηθευτών Ενέργειας, εξηγώντας ότι αυτό είναι μια παγίδα λογικής.

Αντίθετα, έριξε βάρος στις δομικές αλλαγές που χρειάζεται η αγορά για να γίνει ανταγωνιστική, δίνοντας δυνατότητα σε όλες τις εταιρείες να έχουν πρόσβαση σε όλες τις μορφές ενέργειας.

Είπε: “Η δική μου κατανόηση του θέματος είναι ότι είναι άλλα τα ουρανοκατέβατα κέρδη και άλλο το εσωτερικό περιθώριο κέρδους.

Αυτό πάντα υπήρχε και οφείλεται σχετίζεται με το βραχυχρόνιο οριακό  κόστος σε σχέση και με το μακροχρόνιο κόστος σε σχέση με το όποιο υπερβάλλον όφελος προκύπτει από τον τρόπο που λειτουργούν οι αγορές. Αν πρέπει το βραχυχρόνιο κόστος να καθορίζει το ποιο θα είναι το κέρδος τότε τα ΑΠΕ που έχουν μηδενικό βραχυχρόνιο κόστος δεν πρέπει να εισπράττουν ποτέ τίποτα.

Προφανέστατα αυτό είναι μια παγίδα λογικής που δεν έχει νόημα. Άλλο το κέρδος που προκύπτει με βάση τη διαφορά κόστους και εσόδων (Inframarginal profit) και άλλο οι καταχρηστικές συμπεριφορές τις οποίες πρέπει να παρακολουθεί η ΡΑΕ και η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Αυτή η συζήτηση που έχει ανοίξει δεν ξέρω τι αποτέλεσμα θα έχει στον τελικό καταναλωτή ούτε καν αν η ΡΑΕ έχει το ρόλο του λογιστή να μετράει τα κόστη και τα κέρδη”.

Και τόνισε: “Αυτό που θα έχει εκπλήξεις στο τέλος αυτής της διερεύνησης θα είναι ο τρόπος που χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα υπερβάλλοντα κέρδη που μπορεί να υπάρχουν. Το ζήτημα της ελληνικής αγοράς, πάντα ήταν δομικό και σχετιζόταν με την πρόσβαση όλων των παικτών στους ίδιους πόρους, και αυτό θα ήταν το δομικό στοιχείο για να ενταθεί ο ανταγωνισμός.

“Αν εξασφαλιστεί η πρόσβαση όλων με δίκαιο τρόπο στους ίδιους πόρους παραγωγής ενέργειας που μπορεί να προσφέρουν μια χαμηλότερη μέση τιμή από την Οριακή Τιμή Συστήματος, θα λειτουργήσει ο ανταγωνισμός ώστε  να μην καθορίζεται η τιμή στον καταναλωτή από τη χρηματιστηριακή τιμή”.