Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να ανακοινωθεί  από το υπουργείο Ενέργειας το νέο πακέτο μέτρων στήριξης καταναλωτών και επιχειρήσεων  για  το μήνα Μάρτιο να ανταπεξέλθουν στα αυξημένα τιμολόγια ρεύματος.

Εν τω μεταξύ οι ανακοινώσεις που έγιναν χθες από την Κομισιόν για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, ανοίγουν το δρόμο για στήριξη στη ρευστότητα των πληττόμενων επιχειρήσεων με δάνεια και εγγυήσεις και αναμένεται τις επόμενες μέρες να διευκρινιστούν οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί που θα επιτρέψουν να αυξηθεί το μέγεθος της στήριξης.

1

Ταυτόχρονα, ανοίγουν το δρόμο για κρατική παρέμβαση στις τιμές ρεύματος λιανικής, εφόσον αυτό γίνει για μικρό χρονικό διάστημα εν όψει των έκτακτων συνθηκών.

Όπως τονίστηκε η Κομισιόν θα διαβουλευθεί με τα κράτη μέλη ένα νέο πλαίσιο για πακέτο μέτρων Temporary Crisis Framework, που θα ορίσει τα εργαλεία και τους τρόπους που θα δώσουν τη δυνατότητα στις κυβερνήσεις να στηρίξουν τους πληττόμενους από την ενεργειακή κρίση.

Σημειώνεται ότι η χονδρεμπορική τιμή ενέργειας  κινείται σε υψηλά επίπεδα και στην ελληνική αγορά, αποτέλεσμα του ράλι στις τιμές φυσικού αερίου και των υψηλών τιμών χονδρεμπορικής στην Ευρώπη. Και καθώς το νέο δόγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η γρήγορη απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, εκτιμάται ότι το αυξημένο ενεργειακό κόστος θα είναι ένα πρόβλημα που θα επιμείνει τους επόμενους μήνες και γι αυτό αναζητούνται λύσεις για τη χρηματοδότηση των μέτρων στήριξης που θα χρειαστούν.

Πακέτο μέτρων στήριξης για έβδομο μήνα

Η κυβέρνηση, όπως έχει κάνει ήδη τους προηγούμενους έξι μήνες θα συνεχίσει το Μάρτιο για τον έβδομο συνεχόμενο μήνα να στηρίζει με πακέτο μέτρων καταναλωτές και επιχειρήσεις από τις επιπτώσεις αυτής της επιδεινούμενης ενεργειακής κρίσης που συνεχίζει να πλήττει Ευρώπη.

Το αυξημένο ενεργειακό κόστος αποτελεί ήδη εξάλλου, σημαντικό πρόβλημα για τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, δημιουργώντας ένα έντονα ασταθές περιβάλλον για την οικονομία και το υπουργείο Ενέργειας θα ανακοινώσει τη λήψη νέων μέτρων στήριξης της κοινωνίας για το Μάρτιο.

Σημειώνεται ότι το υπουργείο αξιολογεί σε μηνιαία βάση τις διακυμάνσεις των τιμών ενέργειας στις διεθνείς αγορές και προσαρμόζει ανάλογα το ύψος της επιδότησης στο πακέτο μέτρων που αποφασίζει. Ωστόσο, η ένταση της κρίσης δημιουργεί νέες χρηματοδοτικές ανάγκες σε όλα τα κράτη-μέλη και η συζήτηση προσανατολίζεται στο πώς μπορούν να στηριχτούν με ρευστότητα νοικοκυριά και επιχειρήσεις όσο διαρκεί η κρίση.

Ήδη η χθεσινή   ανακοίνωση της Κομισιόν έβαλε στο επίκεντρο την ανάγκη να στηριχτούν με ρευστότητα οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που πλήττονται ανοίγοντας και νέες δυνατότητες χρηματοδότησης της ρευστότητας των επιχειρήσεων με δάνεια και εγγυήσεις.

Ειδικότερα, αναφέρει ότι η  ενίσχυση μπορεί να χορηγηθεί με τη μορφή στήριξης ρευστότητας (δάνεια ή εγγυήσεις) για μέγιστη διάρκεια 6 μηνών για μεγάλες πληττόμενες επιχειρήσεις ή έως 18 μήνες για μικρομεσαίες. Σημειώνει ότι επιχειρήσεις που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα μπορούν επίσης να επωφεληθούν εάν αντιμετωπίζουν «οξείς ανάγκες ρευστότητας λόγω εξαιρετικών και απρόβλεπτων συνθηκών» με προτεραιότητα με ιδιαίτερη προσοχή στις επιχειρήσεις κοινής ωφελείας και στους μεσάζοντες που αντιμετωπίζουν αυξημένο κόστος προμήθειας.

Τονίζεται ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει την πλήρη ευελιξία της εργαλειοθήκης της για τις κρατικές ενισχύσεις προκειμένου να επιτρέψει στα κράτη μέλη να υποστηρίξουν εταιρείες και τομείς που επηρεάζονται σοβαρά από τις τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις. Για να μπορέσουν τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις σοβαρές διαταραχές στην οικονομία που έχουν προκύψει από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Επιτροπή θα διαβουλευθεί σύντομα με τα κράτη μέλη σχετικά με τις ανάγκες και το πεδίο εφαρμογής ενός νέου, αυτοτελούς “Προσωρινού Πλαισίου για την Κρίση” (Temporary Crisis Framework).

Που θα βρεθούν οι πόροι

Πληροφορίες του Bloomberg ανέφεραν χθες ότι η Κομισιόν ήδη επεξεργάζεται ένα ειδικό πακέτο 750 δισ ευρώ ορίζοντα 5-10 ετών που στόχο έχει να βοηθήσει την Ευρώπη στον στόχο απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο και ταυτόχρονα να ολοκληρώσει τη διαδικασία της απανθρακοποίησης.

 Ειδικότερα, ανέφερε ότι εξετάζεται η έκδοση ομολόγου για τη  χρηματοδότηση των αναγκαίων δαπανών σε άμυνα και ενέργεια που έχουν προκύψει από την πολεμική εμπλοκή. Τα κονδύλια θα διανεμηθούν στα κράτη μέλη σε μια αντίστοιχη μορφή του προγράμματος SURE, που χρησιμοποιήθηκε κατά την πανδημία, όπως αναφέρουν οι πρώτες εκτιμήσεις. Το θέμα αναμένεται να αποσαφηνιστεί στην Διάσκεψη των Βερσαλλιών στις 10-11 Μαρτίου, όπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν και  αναμένεται να συζητηθεί  το χρηματοδοτικό, ώστε να βρεθούν οι πόροι για να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες επενδύσεων και ρευστότητας που έχει δημιουργήσει η σημερινή συγκυρία.

Η Επιτροπή επίσης προτρέπει τα κράτη μέλη να πραγματοποιήσουν στοχευμένες τροποποιήσεις στις κατευθυντήριες γραμμές για τα διακαιώματα ρύπων ώστε για να διευρυνθεί ο κατάλογος των επιλέξιμων τομέων. Επίσης, να δώσουν ενισχυμένα κίνητρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ή/και την απαλλαγή από τον άνθρακα της παραγωγής τους και να προχωρήσουν σε προσωρινά φορολογικά μέτρα στα απροσδόκητα κέρδη που προκύπτουν κατά την παραγωγή ενέργειας από άλλες τεχνολογίες λόγω της ανόδου των τιμών του φυσικού αερίου.

Η ανησυχία πλέον είναι έντονη τόσο στις παραγωγικές επιχειρήσεις και τις ενεργειακές ενεργειακό τομέα όσο και στο κυβερνητικό επιτελείο, για τη διαχείριση της κρίσης, που κανείς δεν ξέρει πώς μπορεί να εξελιχθεί, όσο οι τιμές του φυσικού αερίου κινούνται ανοδικά.

Πρόταση Κομισιόν για πλαφόν τιμών ενέργειας

Στο πλαίσιο των έκτακτων συνθηκών και με άξονα το όφελος των καταναλωτών και  την προστασία των ενεργειακά φτωχών και ευάλωτων οικιακών πελατών η χθεσινή ανακοίνωση της Κομισιόν, αναφέρει ότι το άρθρο 5 της Οδηγίας Ηλεκτρισμού αρέχει  το πλαίσιο για έκτακτη, χρονικά περιορισμένη εφαρμογή ρυθμιζόμενων τιμών, η οποία μπορεί να επιτρέπεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως περιόδους σημαντικά υψηλότερες τιμές ενέργειας.

Για να διατηρηθούν τα κίνητρα για ενεργειακή απόδοση και μια αποδοτική αγορά, τα ρυθμιστικά μέτρα θα πρέπει να παραμείνουν προσωρινά και να περιλαμβάνουν έναν καλά καθορισμένο οδικό χάρτη για τη σταδιακή κατάργησή τους.
“Η τρέχουσα κατάσταση στις αγορές ενέργειας είναι τέτοια που η παρέμβαση στον καθορισμό των τιμών λιανικής ενδέχεται να είναι απαραίτητη για τα κράτη μέλη προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους πολιτικής τους και να εξασφαλίσουν προσιτές διαφανείς τιμές και κόστος ενέργειας για τους καταναλωτές”, σημειώνει.

Η καθοδήγηση της Κομισιόν στοχεύει να στηρίξει τα κράτη μέλη στο σχεδιασμό μέτρων, διασφαλίζοντας ότι ωφελούν τους καταναλωτές κατά τη διάρκεια αυτής της τρέχουσας κρίσης και ενισχύουν τον ανταγωνισμό προς όφελος των καταναλωτών μακροπρόθεσμα. Εκθέτει τους λόγους για τους οποίους οι υψηλές και ασταθείς τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας ενδέχεται επί του παρόντος να περιορίζουν τον ανταγωνισμό και να βλάπτουν τους πελάτες. Αυτά θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως βάση για να προσδιορίσουν τα κράτη μέλη τις συνθήκες υπό τις οποίες επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν την ευελιξία του άρθρου 5 σε σχέση με τις παρεμβάσεις τιμών σε επίπεδο λιανικής .