Καθηγητής Πανεπιστημίου Yale

Αν κάτι ανέδειξε η περίοδος της πανδημίας για την επιδραστικότητα του σύγχρονου ελληνισμού είναι ο μεγάλος αριθμός Ελλήνων επιστημόνων και στελεχών που, από τις υψηλές θέσεις που έχουν κατακτήσει, έχουν καταφέρει να ακούγεται η φωνή τους σε ολόκληρο τον πλανήτη. Συμμετέχοντας ενεργά στη διαμόρφωση νέων δεδομένων, αλλά και ενός καλύτερου αύριο για όλους.

Μεταξύ αυτών είναι και ο Νίκολας (Νικόλας) Χρηστάκης. Καθηγητής Κοινωνικών και Φυσικών Επιστημών, Εσωτερικής Παθολογίας & Βιοϊατρικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Yale, με την ανώτατη μάλιστα διάκριση (Sterling Professor). Κοινωνιολόγος, γιατρός και, κατά γενική ομολογία, ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους διανοητές. Με σπουδές στο Harvard, ειδικός σε θέματα κοινωνικών δικτύων (όπου ο όρος «κοινωνικά δίκτυα» δεν σημαίνει απλώς «social media», αλλά όλα τα δίκτυα που δημιουργούμε μεταξύ μας οι άνθρωποι, σχηματίζοντας μικρές και μεγάλες κοινωνικές ομάδες), ο Νικόλας Χρηστάκης είναι ο άνθρωπος που μπορεί να μιλήσει καλύτερα ίσως από οποιονδήποτε άλλο για τους μηχανισμούς μετάδοσης ιών και ασθενειών, θέματα δημόσιας υγείας, αλλά και το πώς προβλέπεται να είναι η ζωή μας στη μετά Covid-19 εποχή.

Είναι ο άνθρωπος εξάλλου που συνδέει γονιδιακά στοιχεία, όπως ο γονότυπος, με κοινωνικά, όπως η φιλία, που απέδειξε ότι η ευτυχία είναι μεταδοτική και που σύστησε στο ευρύ κοινό τη βιοκοινωνική και εξελικτική επιστήμη. Και που αρχές Μαρτίου του 2020 τάχθηκε σαφώς υπέρ της έγκαιρης αναστολής της λειτουργίας των σχολικών μονάδων για προληπτικούς λόγους για να αποτραπεί μια δυναμική διασπορά του νέου κορονοϊού.

Δίδοντας στη δημοσιότητα διαγράμματα, αντλώντας παραδείγματα από την εμπειρία της πανδημίας γρίπης του 1918, αλλά και την πανδημία του H1N1, ο κρητικής καταγωγής Νικόλας Χρηστάκης ήταν -και συνεχίζει να είναι- από την πρώτη στιγμή «παρών» στη μάχη κατά του κορονοϊού. Διαδραματίζοντας ενεργό ρόλο και στα ελληνικά πράγματα – η ελληνική κυβέρνηση είχε ζητήσει και τη δική του γνώμη προτού προχωρήσει στην πρώτη καραντίνα.

Ο ίδιος προβλέπει επιστροφή στην πλήρη κανονικότητα το 2024, όταν οι κοινωνίες θα έχουν συνέλθει εντελώς από τις οικονομικές και ψυχικές συνέπειες της πανδημίας. Προειδοποιεί πως ούτε το εμβόλιο θα αλλάξει τα δεδομένα στη διαχείριση της πανδημίας. Τονίζει, όμως, ότι «είμαστε είδος ιδιαίτερα εφευρετικό» που θα μηχανευτούμε τρόπους να υπάρχουμε και να συνυπάρχουμε, ώσπου να περάσει το κακό.

Μέχρι τότε, δηλώνει πάντα διαθέσιμος να μιλήσει με τον Έλληνα πρωθυπουργό, όπως έκανε επανειλημμένα κατά τη διάρκεια του 2020, αλλά και με άλλους στην Ελλάδα, συνεχίζει να μελετά τους μηχανισμούς διασποράς του κορονοϊού και να πραγματεύεται «τις βαθιές και μακροχρόνιες επιπτώσεις της πρόσφατης πανδημίας στον τρόπο που ζούμε» μέσα και από το τελευταίο βιβλίο του («Το βέλος του Απόλλωνα»), πηγή έμπνευσης για το οποίο υπήρξε εν μέρει και η «Ιλιάδα» του Ομήρου. Ένα έπος που ο ίδιος αγαπά να μελετά και ξεκινά επίσης με έναν λοιμό, μια επιδημία.

Ο Χρηστάκης εξελέγη μέλος του Ινστιτούτου Ιατρικής της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών το 2006 και μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών το 2017. Έχει επίσης συμπεριληφθεί στον κατάλογο των 100 σημαντικότερων ανθρώπων στον κόσμο του περιοδικού Time και στον κατάλογο των 100 κορυφαίων στοχαστών του πλανήτη του περιοδικού Foreign Policy.